7 Poolse feitjes, die ik ontdekte nadat ik mijn man ontmoette.
- Joëlle Przytula-Bertherin
- 23 jun 2022
- 5 minuten om te lezen
Voordat ik een relatie kreeg met mijn lieve Poolse man wist ik eigenlijk vrij weinig over Polen. In 2016 ging ik voor het eerst mee naar zijn geboorteland en was ik erg onder de indruk geraakt. Inmiddels kan ik niet meer op één hand tellen hoe vaak ik er geweest ben; elke keer ontdek ik weer nieuwe dingen. Graag deel ik een aantal feitjes die maar weinig mensen weten over dit mooie land.
Pools eten is gezond en lekker.
Omdat Polen lang geen importmogelijkheden had, zijn ze tot op de dag van vandaag nog gewend om seizoensgebonden te eten. Dit maakt het eten vaak kwalitatief beter en lekkerder. Daarnaast zweren ze vaak bij zuurdesem brood, iets wat ik trouwens ook vaak merk bij mijn schoonmoeder! Hoewel koolhydraten in zijn algemeenheid vaak zwaarder op de maag liggen, is zuurdesembrood vaak makkelijker verteerbaar. Over zuur gesproken: Polen houden van zuur! Of het nou augurken zijn, Zurek , Pierogi of Bigos, het is een smaak die je vaak tegenkomt in de Poolse keuken. Gelukkig maakt dit ze zeker geen zuurpruimen; Poolse mensen hebben hun koelkast vaak rijkelijk gevuld voor het geval er onverwacht visite is. Ook hoef je niet bang te zijn dat je er niet lekker kan eten als zuur niet binnen je smaakpalet valt. De Poolse keuken kent een variëteit aan gerechten, voor elk wat wils! De porties zijn groot. Sterker nog, wist je dat veel Polen doen aan een tweede ontbijt? Nog een handig weetje: hoewel de Poolse keuken bekend staat om veel vlees en vis, is er inmiddels een hele vegetarische en veganistische beweging ontstaan. Geen reden dus om dit prachtige land niet te bezoeken. Smullen maar! Of zoals ze in Polen zeggen: smacznego!
Polen is kindvriendelijk Poolse mensen houden van kinderen en dat is te merken. Op elke hoek is bijna wel een speeltuin te vinden en veel restaurants hebben een speelhoek. Vergeet de patat en kipnuggets; in de meeste eetgelegenheden staan er gezonde dingen op het kindermenu. Als daar niks tussen zit, kan je vaak vragen om een kleinere portie uit het normale menu. Daar maken ze geen probleem van. Vieze kinderstoelen? Dat zie je in Polen bij uitzondering. We hebben een aantal keren zelfs gezien dat ze het dienblad van de kinderstoel nog even meenamen om extra schoon te maken, voordat ze deze terug plaatsten!
Dan heb je nog de grote winkelgalerijen (Galleria's). Bijna elk toilet heeft een speciale kamer met meerdere verschoningstafels, een zitstoel en magnetron om te kunnen voeden, met zelfs een speelhoek voor oudere broertjes en zusjes, zodat mama rustig de baby kan verzorgen. Veel Galleria's hebben meerdere speelplekken voor kinderen, vaak op elke hoek, en sommigen hebben zelfs een binnenspeeltuin waar je je kinderen kan laten spelen terwijl je zelf boodschappen doet. Het is geen wonder dat onze kinderen heel vaak vragen wanneer we weer gaan winkelen in Polen. Ze denken er regelmatig aan terug.
Syrenka
Polen heeft een eigen zeemeermin. Deze avontuurlijke sirene, genaamd Syrenka, besloot op een dag landinwaarts te zwemmen. Ze stopte uiteindelijk in Warschau, sloot vriendschap met de dorpelingen en beleefde er allerlei avonturen. Haar standbeeld staat er tot op de dag van vandaag en vooral in de oude stad kun je veel eerbetonen aan haar zien.
Witold Pilecki
Polen heeft een oorlogsheld waar James Bond nog wat van op zou kunnen steken, genaamd Witold Pilecki. Hij liet zich vrijwillig opsluiten in concentratiekamp Auschwitz om te kunnen rapporteren wat zich daar precies afspeelde. Daarnaast wilde hij weten of het mogelijk was om een opstand te organiseren of mensen te bevrijden. In de drie jaren dat hij daar opgesloten zat, was hij leider van het verzet en was hij een informant van de geallieerden. In 1943 ontsnapte hij ternauwernood uit het kamp. Gelukkig, want de nazi's hadden hem bijna ontmaskerd. Zijn verhaal eindigt echter triest: wegens verzet tegen het communistische regime werd hij in 1948 ter dood veroordeeld door de communisten, die destijds Polen bezet hielden.
Wojtek
Wist je dat een levensechte beer onderdeel is geweest van het Poolse leger in de tweede wereldoorlog? In 1942 kocht luitenant Tarnowiecki in Syrië een beertje van twee Perzische jongens. Hij kreeg de naam Wojtek, wat ''blije krijger'' betekent. De soldaten raakten verknocht aan hem. Ze voedden hem op, gaven hem eten en sliepen met hem. Hij kreeg een soldatenrang, soldatennummer en eigen soldij (in zijn geval was dat dubbel voedselrandsoen). Wojtek was niet alleen maar een grote knuffelbeer. Hij hielp ook met het dragen van munitie tijdens gevechten. Om deze reden werd hij een symbool van kracht en troost tijdens een nare tijd. Veel soldaten droegen Wojtek als logo op hun uniform. Wojtek overleed in 1963 maar wordt door veel Polen nog steeds gekoesterd. Veel plaatsen in Polen hebben een eerbetoon gegeven aan deze dappere beer.
De Poolse taal heeft zeven naamvallen De Poolse taal stamt af van het slavisch en wordt gezien als één van de moeilijkste talen ter wereld. Het heeft zeven naamvallen. Er worden veel letters naast elkaar gebruikt die voor de meeste mensen erg moeilijk uit te spreken zijn. Voorbeelden zijn: dz, rz en cz. Speciale tekens kunnen de uitspraak van een letter weer compleet veranderen. Eén woord kan daarnaast verschillende betekenissen hebben, afhankelijk van de context of naamval. Erg verwarrend voor buitenlanders!
Ikzelf had de moeilijkheidsgraad van Pools ook compleet onderschat. Ik ben er nu tevreden mee dat ik redelijk kan verstaan waar een gesprek over gaat en zelf eten kan bestellen. Moet ik me daarvoor schamen? Blijkbaar niet. Het schijnt dat de Polen zelf ook soms moeite hebben met hun taal en verschillen van mening over hoe ze bepaalde woorden schrijven.
Nog een verwarrend feitje: Poolse achternamen kunnen veranderen afhankelijk van geslacht.
Amber De barnsteen amber is een groot onderdeel van de Poolse geschiedenis. Het wordt, vanwege de kleur, ook wel ''het goud van het noorden'' genoemd en is versteende hars van naaldbomen. De amber is afkomstig van een 40 miljoen (!) jaar oud naaldbos dat ooit in een gebied groeide wat nu Scandinavië is. Tot op de dag van vandaag spoelen de restanten van dit oerbos nog steeds aan op de Baltische stranden. Deze zijn nu niet meer weg te denken uit Polen. De oudste amberbewerkers gaan 6000 jaar terug en zijn te vinden in de buurt van Gdańsk, de meest bekende handelsstad van deze steen. Bij een bezoek aan Polen, en vooral in Gdańsk, is het zeker de moeite waard om de vele amberwinkels eens te bezoeken. Amber is namelijk niet alleen in de traditionele kleur oranje te krijgen, maar ook in wit, geel en zelfs groen. Je kijkt je ogen uit!
Zijn er dingen die jij weet over Polen, maar die hier niet bij staan? Of wil je gewoon iets kwijt over Polen of over dit artikel? Vergeet dan niet hieronder een reactie achter te laten!
Do widzenia!
Bronnen:
Mijn vorige bericht ben ik kwijt. Dus opnieuw ;)
Leuk dat de barnsteen Amber bij de geschiedenis van Polen hoort. Dit wist ik niet. Ben de barnsteen wel eerder tegengekomen in het buitenland, bijvoorbeeld op de Dominicaanse Republiek. liefs Amber
Wat leuk, de meeste weetjes wist ik zelf ook niet. Toch tijd om Polen een keertje te gaan bezoeken.... liefs Britt